Herdenken en vieren
5 mei 2023 - Marknesse, Nederland
4 en 5 mei. Dit zijn de dagen van herdenken en vieren. Vandaag 78 jaar geleden werden miljoenen mensen in ons land bevrijd van het oorlogsgeweld aangericht door onze oosterburen. Vele landgenoten hebben de daaraan voorafgaande jaren helaas niet mogen overleven. Gisteren hebben we al deze slachtoffers, en de later in nieuw oorlogsgeweld overledenen, herdacht. Vandaag vieren we opnieuw onze vrijheid, wetend dat die vrijheid ook anno 2023 geen vanzelfsprekendheid is. Mooi dat iedereen op zijn of haar eigen wijze die vrijheid vandaag viert. Collectief tijdens vrijheidsfeesten en -concerten of individueel door zorgeloos te kunnen gaan en staan waar hij of zij wil.
Zo kies ik vandaag mijn weg naar de Noordoostpolder om in vrijheid op een minicamping het tentje uit te proberen waarvan ik in juli de haringen ten noorden van de poolcirkel in Noorwegen in de grond hoop te slaan. De trip is tevens bedoeld om morgenochtend om 8.00 uur op Schokland te staan, waar onze Vereniging Nederland-Noorwegen acte de présence ze geven tijdens de tweedaagse Scandinavië Markt.
Ook op Schokland heeft men wat te herdenken en te vieren. Ooit lag het midden in de woeste Zuiderzee, die grote delen van het eiland wegsloeg en veel slachtoffers heeft opgeëist. In 1859 verliezen de eilanders de strijd tegen het water voorgoed. De regering besluit dat de bewoners het eiland moeten verlaten. Niet alleen door het gevaar voor overstromingen maar ook door armoede. De ongeveer 635 “Schokkers” verhuizen naar de vaste wal. Schokland blijft bestaan maar wordt in 1942 met de inpoldering van de Noordoostpolder een eiland op het droge. In 1995 is Schokland vanwege zijn archeologische rijkdom en geschiedenis op de Werelderfgoedlijst van UNESCO geplaatst.
Op weg naar de polder dreigt mijn verblijf vandaag ook in het water te vallen. Vanaf Breda tot mijn eindbestemming zijn de ruitenwissers constant in beweging. Die beweging zit niet in de lucht en gaandeweg besluit ik mijn plan aan te passen. Wegspoelen was vroeger een gevolg van de natuurlijke dreiging, nu zou het het komen door mijn bewuste onverstandige keuze.
Koers richting camping verleg ik naar dichtstbijzijnde hotel. Fletcher biedt mij onderdak voor één nacht in Marknesse. Ik bevind me op de bodem van de vroegere Zuiderzee, vele meters beneden de zeespiegel. Knap dat we dat tot op de dag van vandaag droog houden, ondanks de bak water die er vandaag weer valt.
Tegen 18.00 uur wordt het droog en maakt de grauwgrijze lucht van deze dag eindelijk ruimte voor de eerste zonnestralen. Terwijl de andere hotelgasten zich richting diner begeven en het buitenleven waarschijnlijk uitstellen tot morgen, besluit ik de “achtertuin” van Fletcher op te zoeken.
Wat blijkt, het Waterloopbos grenst aan het hotel. In dit polderbos vestigde zich na de drooglegging van de polder in 1942 het Waterloopkundig Laboratorium, waar onder andere de plannen voor de wereldberoemde Deltawerken in schaalmodellen zijn getest op hun haalbaarheid. Het Waterloopbos is sinds 2016 rijksmonument.
De meest imposante modelplaats was de “Deltagoot //”, een lange betonnen geul voor onderzoek naar de effecten van golven op de ontworpen constructies. De Deltagoot is inmiddels getransformeerd tot het indrukwekkende kunstwerk “Deltawerk”. Ik loop anderhalf uur, zonder ook maar iemand te zien, tussen al die erfenissen die ons doen herinneren aan het voorbereiden van de waterstaatkundige werken die ons uiteindelijk landwinst en droge voeten hebben opgeleverd. Decennialang onderzochten ingenieurs in dit polderbos de impact van getijden, golven en stromingen op waterwerken in binnen- en buitenland. Met de jaren zal de natuur zowel het kunstwerk als de andere installaties overnemen en zullen mossen en varens er bezit van nemen.
Eenmaal terug bij het hotel zie ik dat de deserts worden uitgeserveerd aan alle gasten die mijn buitenervaring hebben moeten missen. Gelukkig is dit erfgoed er morgen nog en zal het er nog vele jaren net zo vredig bij liggen.
Zo heeft ieder deze dag op zijn of haar manier gevierd. De vrijheid blijft een groot goed en het herdenken van en herinneren aan hen die ons deze rijkdom hebben geschonken mag niemand ontgaan. Vandaag blijkt maar weer, “na regen komt zonneschijn” en laten we dat ook wensen voor allen die nu wachten op hun vrijheid!
Op de hotelkamer sluit ik net zoals de meeste andere hotelgasten deze dag af met het meebeleven van de live-registratie van het 5 meiconcert.
Beetje jaloers ben ik wel.
Je bent weer goed bezig .